Traktörler,Traktörler Hakkında

Traktörlerdentam anlamıyla yararlanabilmenin ilk şartı onu bütün özellikleriyletanımaktır. Bu işlem traktöre ait bakım kullanma kitaplarını öğrenmekve kitapta verilen talimatı yerine getirmekle mümkün olabilmektedir.
Traktörü meydana getiren ana yapı elemanlarını belirleyerek, traktörü tanımaya çalışalım.
Traktörün Ana Yapı Elemanları
· Motor
· Kavrama (Debriyaj)
· Aktarma Organları
· İlerleme ve Dümenleme Organları
· Elektrik Donanımı
· Fren Donanımı
MOTOR


Güç kaynağıdır.Tekerleklere, kuyruk miline iletilen güç motorda üretilir. Günümüztraktörlerinde genellikle dört zamanlı dizel motorlarıkullanılmaktadır. Motor silindiri içine sadece hava emilir. Bu havasıkıştırılır. Sıkıştırılan hava üzerine, zerreler halinde yüksekbasınçla motorin püskürtülerek yanma sağlanır. Bu yanma sonucupistonlar aşağı itilerek, motorun harekete geçmesi sağlanır.

Resim 15 : Motor
KAVRAMA

Görevi; motorun çalışmasısonucu oluşan hareketi vites kutusu ve diferansiyel üzerindentekerleklere aktarmak ve bu hareketi ayırmaktır.
Traktörlerde bugün en çok kullanılan kavrama tipi diskli kavramadır. Sürtünmeli veya balatalı kavrama da denir.
Sürücünün oturma konumuna göre sol ayağı ile kumanda ettiği pedal,kavrama pedalıdır. Bu pedala basılınca, motordaki hareket viteskutusuna ve hareket alan diferansiyel, tekerlekler gibi yerlereiletilmediğinden motor çalışmasına rağmen traktör ilerleyemez. Kısacasıkavrama, traktörün durmasında veya ilerlemesinde sigorta görevi yapar.
Kavrama pedalını kullanırken önemli sayılan şu hususlara dikkat edilmelidir.

Resim 16 : Motor, kavrama, diferansiyel, kuyruk mili

* Kavrama pedalına sadece kalkma, durma ve vites değiştirme esnasındabasılmalıdır. Bunun dışındaki hallerde ayak pedal üzerindetutulmamalıdır.
* Basılı haldeki kavrama pedalından ayak yavaş yavaş çekilmelidir. Aniçekmeler sarsıntılı kalkışa, hatta traktörün şaha kalkmasına sebepolur.
* İnişçıkışlarda; önce traktörü uygun vitese takınız o şekilde ilerleyiniz.İniş ve çıkış esnasında vites değiştirmeyiniz.

VİTES KUTUSU
Traktör hızını ayarlayarak, en fazla verimi elde etmek amacıyladüzenlenmiş dişliler grubudur. Traktörün verimi hangi arazi koşulundahangi vitesin kullanılacağını bilmekle artırılır.
Unutulmaması gereken traktör veriminin gaz pedalına basmaklaartırılamayacağıdır. Toprak işleme ve benzeri ağır işlerde düşükvitesleri, taşıma ve benzeri işlerde yüksek hız vitesi kullanılmalıdır.Yaygın olarak mekanik vites kutuları kullanılmakta olup, bunlarda basittip ve senkromeçli tipte olurlar.
DİFERANSİYEL

Resim 17 : Diferansiyel
Motordan ve vites kutusundan gelen hareketin yönünü 90 derecedeğiştirerek tekerleklere iletir. Ayrıca dönüşlerde, dönüş yönüne göredışta kalan tekerlek daha fazla hareket edecektir. Yani dönüşlerde içtekalan tekerlek az, dışta kalan tekerlek daha fazla dönecektir. Bunusağlamak ta diferansiyelin görevidir.
Zor çalışma şartlarında, her iki arka tekerlekten biri patinajyapıyorsa, her iki tekerleğin birbirine kilitlenerek bu zor durumunaşılması kolaylaştırılır. Bunu sağlamak üzere traktörlerde diferansiyelkilidi bulunur. Burada dikkat edilmesi gereken nokta; bu kilit takılıhalde iken traktör sağa-sola döndürülmeye çalışılmamalıdır. Zorlanırsadişliler zarar görür. Diferansiyel kilidi sadece patinaj nedeniyletraktör ilerleyemez durumda iken bu durumun aşılması için kullanılmalıve sonra hemen çözülmelidir. Bazı traktörlerde patinaj koşullarıortadan kalktığında bu çözülme otomatik olarak kendiliğinden olur.
TEKERLEKLER

Standart tip tarlatraktörlerinde ilerleme hareketi sadece arka tekerleklerden verilir. Öntekerlekler yalnızca dümenleme görevi görürler. Ancak bazı traktörlerdeön tekerlekler de ilerleme hareketi verebilir. Bu halde bu dörttekerleğin birlikte hareketi ile traktör çeki gücü daha da artırılmışve zor çalışma şartlarında patinaj ve benzeri durumlar azaltılmış olur.Ancak bu tür traktörlerin satın alma bedelleri daha yüksektir.
Lastik havaları her gün kontrol edilmelidir. Havası fazla lastiklerorta, havası az lastikler kenarlardan daha çabuk aşınırlar, daha çabukyıpranırlar. Lastikler ısınmış halde şişirilmemelidir.
ELEKTRİK DONANIMI

Motoru çalıştıran, aküyübesleyen, göstergeleri harekete geçiren, aydınlatma ve sinyalleriçalıştıran parçalara topluca elektrik donanımı adını vermekteyiz.
Elektrik donanımında oluşacak bir kısa devre yangın tehlikesidir.Aydınlatma ve sinyallerde oluşacak arızalar kaza sebebidir.Göstergelerin hatalı çalışması arıza sebebidir ve bunların tamamıcebimizden çok sayıda paranın çıkması demektir. Kontrollerinizi bakımve kullanma kılavuzlarındaki talimatlara göre zamanında yapınız veyayaptırınız.
FREN DONANIMI

Frenler hayatımızı güvencealtına alan donanımlardır. Durma veya yavaşlama isteğimize hizmet eder.Traktörlerde otomobillerden farklı olarak sağ ve sol tekerleklere ayrıayrı kumanda edecek şekilde düzenlenmiştir. Sağ ayak ile kumandaedilir. Her ikisine birden aynı anda basmak gerekir.Aksi haldetekerleklerden sadece birine fren etkisi verileceğinden traktörsavrulur. Buna engel olmak için sağ ve sol tekerlek frenlerinibirbirine bağlayan kelepçe kullanılır . Yola çıkmadan önce bu kelepçemutlaka bağlanmalıdır. Ayrıca traktör arkasında tarım arabasıkullanılıyorsa mutlaka bununda fren düzeni olması gerekir. Aksi haldetraktör fren yaptığında tarım arabasının bütün yükü traktörebineceğinden devrilme veya benzeri istenmeyen kazalar ortayaçıkacaktır.


Resim 18 : Fren Donanımı


Kaynak:Tarım ve Köyişleri Bakanlığı Teşkilatlanma ve Destekleme Genel Müdürlüğü